Από καιρό σε καιρό παίρνω στα χέρια μου τα Απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη, αυτής της μεγάλης μορφής του Αγώνα του 1821. Με πραγματικό πόνο ψυχής στάθηκα σε κάποιες παραγράφους, που, τι θλιβερό, είναι τόσο επίκαιρες. Τις παραθέτω:
"Τότε εκεί που καθόμουν εις το περιβόλι μου και έτρωγα ψωμί, πονώντας απ τις πληγές όπου έλαβα εις τον αγώνα και περισσότερο πονώντας διά τις μέσα πληγές, διά τα σημερινά δεινά της Πατρίδος, ήλθαν δύο επιτήδειοι, άνθρωποι των γραμμάτων, μισομαθείς και άθρησκοι, και μου ξηγούνται έτσι:"Πουλάς Ελλάδα, Μακρυγιάννη". Εγώ τους λέγω:"Αδελφοί, με αδικείτε. Τέτοιον αγαθόν πολύτιμον δεν έχω εις την πραμάτειαν μου. Μα και να τόχα, δεν τόδινα κανενός. Κι αν πουλιέται Ελλάδα δεν αγοράζεται σήμερις, διότι κάνατε το κόσμο εσείς λογιώτατοι, να μη θέλει να αγοράσει κάτι τέτοιο." Έφυγαν αυτοί. Κι έκατσα σε μίαν πέτρα μόνος και έκλαιγα.
...Πατρίδα να θυμάσαι εσύ αυτούς όπου, δια την τιμήν και την λευτερίαν σου, δεν λογάριασαν θάνατο και βάσανα. Κι αν εσύ τους λησμονήσεις, θα τους θυμηθούν οι πέτρες και τα χώματα, όπου έχυσαν αίματα και δάκρυα. Θεέ, συγχώρεσε τους παντίδους, που θέλουν να μας πάρουν τον αγέρα που αναπνέουμε και την τιμήν που με ντουφέκι και γιαταγάνι πήραμε. Μας γέμισαν φατριά και διχόνοια. Και την Πατρίδα δεν την θέλουν Μητέρα κοινή. Αμορόζα εις τα κρεβάτια τους την θέλουν.
... Ρωμαίγικον δεν φτιάχνεται χωρίς ούλοι να θυσιάσουν αρετήν και πατριωτισμόν. Και χωρίς να πάψει η μέσα, η δική μας τυραγνία. Και βγήκαν τώρα κάτι δικοί μας κυβερνήτες, Έλληνες, σπορά της εβραιουργιάς, που είπαν να μας σβήσουν την Αγία Πίστη, την Ορθοδοξία, διότι η Φραγκιά δεν μας θέλει με τέτοιο ντύμα Ορθόδοξον. Και εκάθησα και έκλαιγα δια τα νέα παθήματα. Και πήγα πάλι εις τους φίλους μου τους Αγίους. Και σκουπίζοντας τα δάκρυά μου τους είπα:"Δεν βλέπετε που θέλουν να κάμουν την Ελλάδα παλιόψαθα; Βοηθήστε γιατί μας παίρνουν, αυτοί οι μισοέλληνες και άθρησκοι, ότι πολύτιμον τζιβαϊρικόν έχουμε. Φραγκεμένους μας θέλουν τα τσογλάνια. Μην αφήσετε Άγιοί μου αυτά τα γκιντί πουλημένα κριγιάτα της τυραγνίας να αφανίσουν τους Έλληνες, κάνοντας περισσότερα κακά από αυτά που έκανε ο Τούρκος ως τίμιος εχθρός μας.
...Και είπαν οι άθρησκοι, που εβάλαμεν εις τον σβέρκον μας, να μη μανθάνουν τα παιδιά μας Χριστόν και Παναγίαν, διότι θα μας παρεξηγήσουν οι ισχυροί. Και βγήκαν ακόμη να ποτάξουν την Εκκλησίαν, διότι έχει δύναμην πολλήν και την φοβούνται. Και είπαν λόγια άπρεπα για τους παπάδες. Εμείς, με σκιάν μας τον Τίμιον Σταυρόν, επολεμήσαμεν, σε κάστρα, σε ντερβένια, σε μπογάζια και σε ταμπούργια. Κι αυτός ο Σταυρός μας έσωσε. Μας έδωσε την νίκην και έχασε τον άπιστον Τούρκον. Τόση μικρότητα στο Σταυρό, τον σωτήρα μας!
Και βρίζουν οι πουλημένοι και τους παπάδες μας, τους ζυγίζουν άναντρους και απόλεμους. Εμείς τους παπάδες τους είχαμε μαζί εις κάθε μετερίζι, εις κάθε πόνον και δυστυχίαν. Όχι μόνον δια να βλογάνε τα όπλα και τα ιερά, αλλά και αυτοί με ντουφέκι και γιαταγάνι, πολεμώντας σαν λεοντάρια. Ντροπή Έλληνες!"
